Oyun Çocuğun İşidir

Çoğumuzun bir zaman geçirme aracı olarak gördüğü oyun, aslında çocuğa dünyanın nasıl işlediği hakkında bilgi verir ve o dünyada kendi yerini bulmasını sağlar.

Çocuk dünyasında hayal önemli bir yer tutar. Çocuğunuz konuşmaya başladığında kurduğu hayali nesnelleştirmeye de başlar. Bu yavaş yavaş gelişir. 2 yaşına geldiğinde ilk defa ben ve sen diyebilmeyi öğrenmiştir, taklit eden oyunlar da bu döneme rast gelir, telefonla konuşmak ve fincandan kahve içmek gibi..

Doğru oyuncak nedir?

Doğru oyuncak, çocuğunuzu kendi hayal gücünü kullanmaya yönelten oyuncaktır. Böyle oyuncaklar genelde daha ucuzdur. Lego benzeri yapı setleri, çocukların zihinlerinde canlandırdıklarını yaratmalarına olanak sağlayan iyi örneklerdir. Renkli boya kalemleri, oyun hamurları da yaratıcılık için iyidir.

Çocuğunuz taklit yapmaya hazır hale geldiğinde anne baba olarak göreviniz ikiye katlanır. İlk başta eğlenceli olmalısınız, ikincisi hayal gücünü geliştirebilecek oyunlar sağlamalısınız. Oyunlara, telefon, stetoskop, yemek seti gibi basit oyuncakları dahil edin. Pahalı ve pilli oyuncaklar gerçekten çalışır ancak çocuğunuzun ihtiyacı olan tek şey kendi hayal gücüdür.

En iyi öğrenme ve gelişmeyi hangi tip oyuncağın sağladığına ilişkin bilimsel kanıt yoktur. En yararlı oyuncak çocuk ile anne-babanın etkileşimini sağlayan, yapılandırılmamış, hayal gücünü kısıtlamayan oyuncaklardır.

Bütün vaktinizi çocuğunuza ayırmak önerilen bir durum değildir; bu durum çocuğunuzun bağımsız oyun kabiliyetini köreltebilir.

Çocukların 2 yaş civarında kazandığı deneyimler onlara okul dönemi boyunca eşlik edecektir. Fakat sonu gelmez kurslar, planlı aktivitelerle çocuğunuza aşırı derecede yüklenmek zorunda değilsiniz. Çok fazla planlı zamanlar da çocuğunuz için yorucu olabilir ve yaratıcı oyunlar için onlara yeterince zaman bırakmaz.

Oyun oynamak çocuğunuza problem çözme, karar verme, yaratıcı olma, özgüven kazanma, risk alma, empati kurma ve paylaşma hakkında bilmesi gerekenleri öğretir. İşte çocuğunuzun oyun oynamaktan zevk almasını sağlamak için bazı yöntemler;

Oyun oynarken tüm dikkatinizi çocuğunuza verin, yere oturup istediklerini yapın. Oyun iyi bir ilişki geliştiricidir.

Birlikte eğlenin, oyunlara mizah katmanız çocuğunuzun hoşuna gidecektir.

Çocuğunuzun yönergelerine uyun. Kendi uydurduğu bir oyunu oynuyorsa sizden istenileni yapın, bir şeylerin nasıl olması gerektiğini siz söylemeyin. Bir kale yapmak gerekiyorsa, onun mühendis olup blokların nasıl konulması gerektiğine kendisi karar vermesi gerekiyor. Oyunun sorumluluğunu üstlenmek kendine güveninin artmasına yardımcı olur, onu problem çözmeye teşvik eder.

Çocuğunuz keyifli bir şekilde oyun oynuyorsa müdahale etmeyin. Size ihtiyaç duyana ya da oyuna katılmanızı isteyene kadar ne ona müdahale edin ne de öneride bulunun.

Çocuklar genellikle küçük yaşta sayı saymaya karşı ilgi duyarlar, ne işe yaradıklarını anlamadan sayıları tanıyabilirler.

Keyif aldıkları müddetçe alt alta üst üste oynanan oyunlar çocuğunuz için faydalıdır. Kızların fiziksel olarak rahatlamalarına, erkeklerin ise saldırganlıklarını kontrol etmelerine yardımcı olur.

2 yaşına kadar izlediği dünyada artık sistemlerin nasıl işlediğini keşfetmiştir, onun için kendisi ve ailesi bir sistemdir, aynı zamanda başka canlılara hayranlık duyarlar, köpekler, böcekler tüm bunlar sistemin içindedir. Çocuğunuzu bir topu suyun içine sokup çıkarırken, yada yokuş aşağı defalarca yuvarladığı sırada fizik biliminin sistemlerini öğrendiğini söyleyebiliriz.

Oyuncaklar bir yere gelişi güzel konulmak yerine düzenli bir şekilde konulduğunda daha çekici olur. Toplanmayı da oyunun bir parçası haline getirin, çocuğunuz için oyuncakları yerine koymak boşaltmak kadar eğlencelidir. Oyuncakları dönüşümlü olarak ortaya çıkartmak akıllıcadır. Yeniden ortaya çıktığında çocuğunuz onunla daha fazla ilgilenir.

Oyun hamuru, kil, boya, sanat malzemeleri gibi birkaç tane yaratıcı oyun aracı temin edin. Kar, kum, taş, tahta, su, çamur, çim gibi doğal malzemelerle olabildiğince çok oynamasına izin verin. Kendinizi elektronik eğitsel oyuncaklar almak zorunda hissetmeyin. İleri teknoloji ürünü oyuncakların yaratıcı oyunlara teşvik etme potansiyeli daha azdır.

Karşı cins için yapılan oyuncaklarda dahil çocuğunuzu çok farklı oyuncaklarla oynamaya teşvik edin. Farklı oyuncaklar farklı becerileri destekler, bu nedenle erken yaşta kısıtlamak farklı beceri alanlarını köreltebilir. İnşa blokları ile oynamak görsel uzamsal yetenekler için faydalı iken, oyuncak bebeklerle oynamak sosyal beceriler için faydalı olabilir. Cinsiyet eşitliğini vurgulamak için kızların cesur, erkeklerin duygusal olarak betimlendiği kitaplar bulun.

Düzenli olarak uzun süre televizyon izlemek çocuğunuzun konsantrasyon yeteneğini etkileyebilir. Amerikan Pediatri Akademisi tarafından yapılan bir araştırma sonucunda bir çocuğun okulda konsantrasyon problemi yaşama olasılığının, her gün izlediği 1 saat karşılığında %10 artmış bulunmuştur. Yani günde 3 saat televizyon izleyen bir çocuğun, yedi yaşına geldiğinde dikkat dağınıklığı olma ihtimali yüzde %30 daha fazladır. Küçük yaşta aşırı derecede televizyon izlemek ile obezite ve saldırganlık arasında da bağ vardır.

İki yaşından küçük bir çocuğu televizyon karşısına koymayın. İki yaşından büyük çocukların ise 30 dakika ile sınırlandırın. Çocuk programları genelde eğitici programlar olur, yanında bulunup izlediği şey hakkında onunla konuşun. Çocuğunuz oyun oynarken asla odada televizyonu açık bırakmayın.

Fiziksel oyun

Çocukların sonsuz enerjileri olduğu için onlara bunu tüketmeleri için pek çok fırsat tanıyın. Bol miktarda fiziksel aktivite yaptığında, bir çocukla uğraşmak sizin için daha kolay olur. 2-3 yaşında bir çocuğu rüzgârlı bir günde eline bir kurdele verip, arkasında sallanacak şekilde koşturun. Yerinde duramayan bir çocukla içeride tıkılıp kaldıysanız, eşyaları bir kenara itip küçük bir egzersiz sınıfı oluşturun. Ayak parmaklarınıza dokunun, yıldız sıçrayışı yapın (el ve ayakları iyice açarak sıçramak), hızlı bir müzikle dans edin, hoplayın, zıplayın. Sandalye, yastık, battaniyelerden mini bir engel parkuru oluşturun.

Giyinip kuşanmak

Giyinip kuşanmak yaklaşık 18.aydan itibaren çocuğunuzun hoşuna gitmeye başlar. Kendi gardırobunuzdan, arkadaşlarınızınkinden parçalar toplayın, şapkalar, güneş gözlükleri, bilezikler, eski el çantaları, kısa gecelikler (prenses kıyafeti olarak), eldivenler, çizmeler, şallar kullanılabilir

Kirletme oyunları

Ortalığı kirletmek müthiş derecede eğlencelidir, çocuğunuzu kendini özgür bir şekilde ifade etmeye yöneltir.

Su. Bulaşık leğenini suyla doldurup balkonda sizin gözetiminizde oynamasına izin verin. Pipetler, plastik bardaklar, huni, kaşık, süzgeç kullansın.

Kum. Leğeni kum ile de doldurabilirsiniz, nasıl şekiller yapıldığını gösterin.

Boyama. Parmaklarıyla, sünger parçasıyla, patates baskısıyla boyama yapabilirler. El baskısı yaparak akrabalarınıza kartlar postalayabilirsiniz.

Yapıştırma. Dergilerden kesilmiş renkli kağıtlar, kâğıt rulolar, kumaş artıkları, ip, folyo kullanabilirsiniz

Maket yapımı. 2-3 yaş arası çocuklar için çok eğlencelidir. Karton rulolar, yumurta kutuları, yoğurt kapları gibi malzemeler kullanın.

Evcilik. Ev işleri yapıyormuş gibi yapmak birkaç yıl boyunca onun en sevdiği oyun olacaktır. Toz alma, çiçek sulama, yemek pişirme işlerinde küçük roller verip işe dahil etmeye çalışın

Küçük dünya oyuncakları. Çiftlikler, garajlar, bebek evleri saatlerce oynamasını sağlayabilir.

Bebekler. Bunlar hayali oyunlar için seçilebilir, belki de yaramaz bir çocuk rolüne atanabilirler. Oyuncaklara bağırıp vurursa şaşırmayın, kızgınlıkların ve zor duygularını bu şekilde dışa vururlar.