Krup (Akut Laringotrakeit)
6 ay-3 yaş arası çocuklarda sık görülen krup (akut laringotrakeobronşit), enfeksiyon kaynaklı üst solunum yolu tıkanıklığıdır. Krup, ana nefes borusunun girişinin şişmesi sonucunda oluşan öksürük ve nefes darlığıdır. Sonbahar, kış ve bahar aylarında daha sık görülen krup’un sebebi, virüslerdir.
Çocuğunuz gece havlamayı andıran bir öksürükle uyanıyor ve nefes almada sıkıntı yaşıyorsa, bunun sebebi krup hastalığı olabilir. Krup, halk arasında yalancı difteri veya akut larenjit olarak da bilinir.Krup, erkek çocuklarda kızlara oranla daha fazla yaşanır. Özellikle hastalığın ilk günleri bulaşıcılık oranı yüksektir. Bu nedenle evde başka çocuklar da varsa tedbirli olmak gerekir. Ön planda ses teli bölgesini ve ses tellerinin hemen altındaki havayolunun en dar bölgesini ilgilendirir. Krup vakalarının yüzde 75’e varan oranlardaki bölümü sonbahar aylarında yaygın olarak görülen parainfluenza virüsünden kaynaklanır. Yetişkinlerde krup nadiren görülür. Yetişkinler krup hastalığını çocuklara göre daha rahat atlatır.
Ateş her zaman olmayabilir. Belirtiler genelde gece çocuk yatar pozisyondayken ağırlaşır. Krup kendi kendini 3-4 gün içerisinde sınırlandıran bir hastalık olmakla birlikte, yüzde 5-10 hastada hastanede tedavi görmeyi gerektirir. Ağır krup tıbbi acil bir durumdur.
Hastaneye yatışı gerektirebilecek durumlar:
- Nefes almada zorluk,
- Sıkışık ve hırıltılı solunum,
- Yüksek ateş,
- Deri ve tırnaklarda morarma,
- Göğüs duvarının anormal hareketleri.
Viral krup antibiyotik tedavisi gerektirmez. Geleneksel olarak başlangıç tedavisi olarak soğuk buhar uygulansa da son yapılan çalışmalarda etkinliği gösterilememiştir. Hatta çocukta huzursuzluğu arttırıyor ve oksijen ihtiyacı ortaya çıkıyorsa, soğuk buhar tedavisi sonlandırılmalıdır. Çocuğun nefes almasını kolaylaştırmak için yatarken başı yükseltilmelidir. Ayrıca, ağlama esnasında nefes darlığı artacağından, çocuğun sakin ve sessiz bir ortamda tutulmaya çalışılması gerekir. İlaç tedavisi olarak hekim önerisiyle ‘kortikosteroid’ verilir. Kortikosteroidler, nefes borusu girişi ve ses tellerindeki ödemi azaltarak etkili olur. Aynı zamanda nebulize yani buhar yoluyla da uygulanabilir. Belirgin nefes darlığı olan hastalarda ‘adrenalin’ buhar tedavisi şeklinde uygulanır. Ateş varsa, ateş düşürücüler kullanılabilir. Bol sıvı alımı önemlidir. Krup, enfeksiyonun şiddetine bağlı olarak 5 ila 6 gün arasında sürebilir. 5-6 günün ardından hastalık rahatlar ancak öksürüğün tamamen geçmesi birkaç gün daha sürebilir.